Bach Allmighty

Elk jaar opnieuw kijkt men in Nederland in de weken voor Pasen uit naar de Passies van Bach. Die collectieve jeuk kun je vergelijken met de ijskoorts in Friesland wanneer het twee dagen stevig heeft doorgevroren.
Nederland toont zich als een toonaangevend land wat de Bachtraditie aangaat, de Passies klinken overal, het is gelukkig niet langer een privilege van Naarden en Amsterdam. Veel mensen vinden de weg naar theater of kerk om zich over te leveren aan de Mattheus of Johannes Passie. Zelfs atheïsten vinden er hun jaarlijks shotje lijdensmuziek.
Mijn eerste Mattheus dit jaar was die door het Luthers Bach Ensemble in PLT Kerkrade (9 mrt.). Het ensemble kon rekenen op veel bijval, terecht, want behalve dat er prachtig gemusiceerd werd, was het een feest om naar hun geënsceneerde versie (in gewone kleding) te kijken.

Waar komt die Bachgekte toch vandaan, waarom spelen musici zo vaak Bach als encore, hoe komt het dat muziekliefhebbers, componisten en musici uit alle geledingen Bach boven alles en iedereen vinden uitsteken? Volgens mij hangt dat samen met een mate van natuurlijkheid:

• kleurrijkheid
• perfectie
• schoonheid
• levendigheid
• diversiteit
• cijfermatig en poëtisch
• golfbeweging
• strakke lijnen
• gevoelig en emotioneel, maar zonder sentiment

Waar andere componisten zich wel eens graag verliezen in overdoses techniek, megalomanie, ornamenten, academisch denkniveau, overgevoeligheid of populisme blijft Bach trouw aan zichzelf en aan zijn bewonderaars. Zing of speel maar eens een stukje Bach en je weet wat ik bedoel.