Column: Mahler, wat kwam hij binnen!

Een groep van dertig muziekliefhebbers vergezelde me afgelopen mei bij de muziekreis naar Leipzig. Het Mahler festival daar had eigenlijk plaats moeten vinden in 2021, ware het niet dat een pandemie dit plezier wel even dacht te moeten vergallen.
Ook bij het vorige Mahler Festival in 2011 was Leitmotiv erbij, toen dacht iedereen dat het onmogelijk nóg mooier en indrukwekkender zou kunnen worden. Nou? Zelfs zonder vergelijking met toen was het nu opnieuw een feest voor ons brein en hart, in de vorm van vier hoofdgerechten.
En ik denk eerlijk gezegd dat brein en hart precies is hoe je Mahler moet benaderen, de man die de muziekgeschiedenis met relatief weinig composities een enorme erfenis naliet.
Dat Mahler bij menigeen een frons teweegbrengt is van de ene kant voorstelbaar (want: zwaar, lang, niet leuk) maar van de andere kant ontzettend jammer. Want wie zich verdiept in diens levenswandel en ronduit complexe geest zal uiteindelijk veel van zichzelf in zijn werk herkennen en de inhoud veel beter begrijpen en voelen, het enige wat je moet doen is je inlezen of laten voorlichten, inleven komt daarna als vanzelf. En dan ben je snel vergeten dat een symfonie anderhalf uur in beslag neemt.
Het bewijs hiervoor werd geleverd door enkele medereizigers die je onervaren mag noemen en die eerder hooguit een paar Mahlerconcerten hadden bijgewoond en er nu meteen vier (!) voor de kiezen kregen, de symfonieën 7, 9, 3 en 8, met toporkesten, -dirigenten, -zangers en -koren. Ik heb grote bewondering voor hun instelling, die van ‘we gaan naar Leipzig voor vier Mahlers’. Bij de evaluatie bleek dat het hen, net als de diehards, diep geraakt had. Mahler kwam postuum binnen, wat nauw aansluit bij de slotwoorden van zijn tweede symfonie: Sterben werd’ ich um zu leben.