Jongeren en Klassiek

Het lijkt een tegenstrijdigheid, jongeren en klassiek. De vaak geuite klacht dat het publiek bij klassieke concerten oud is begint me een beetje te vervelen. In mijn beleving was het publiek altijd oud, in ieder geval was ik tot voor kort steeds de jongste. Dit gezegd hebbende tref ik de laatste tijd meer jongvolwassenen in de zaal aan, wat goed nieuws is, al impliceert dit dat ik aardig aan het opschuiven ben.

Wordt het niet tijd om ook eens de hand in eigen boezem te steken in plaats van alleen maar te miepen? Er wórden juist veel pogingen gedaan om jongeren voor klassiek te interesseren, maar ‘wij’ zijn het die kinderen stimuleren om vooral in exacte vakken carrière te maken, wij vinden muziek wel leuk ‘voor erbij’. Wij zijn de ontdekkers van een mysterieus en ontmoedigend subsidiebeleid, waarmee menig gezond initiatief het daglicht niet gegund wordt. Wij zeggen ook te snel dat het vroeger anders was, wat niet zo is, want in mijn klas was ik veruit de enige die klassiek en kerkmuziek mooi vond.

Tijdens een studiebijeenkomst over jongeren en klassiek in Hilversum afgelopen week deden enkele tieners hun beklag over het bedroevend lage aanbod muzieklessen op hun school. Ze verweten ons niet tegemoet te komen aan hun nieuwsgierigheid, het liefst zagen ze muziek als examenvak (lees: leervak). Dagvoorzitter Jan Terlouw gaf toe dat in het huidig regeerakkoord het woord kunst niet voorkomt. En wie stelde dat akkoord samen? Juist ja, ‘wij’.

Leonard ‘West-Side Story’ Bernstein bewees dat je met klassiek wel in de muzikale beleving van kinderen kunt komen. In zijn Young People’s Concerts (zie YouTube) kun je zien hoe Beethoven, Mahler en begrippen als sonatevorm en orkestratie wel degelijk aan kinderen kan worden onderwezen. Wat hielp was dat Bernstein als bimuzikale ook van goede pop en jazz hield.

In Hilversum was beleving eigenlijk het Leitmotiv. Terlouw zei nog maar eens dat het onze plicht is om kinderen te helpen in hun ontdekkingsreis naar schoonheid, en daar maakt klassiek deel van uit. Maar het begint met een Bernsteinopstelling van volwassenen. Want als wij willen dat ze iets van ons aannemen, moeten wij ook iets van hen aannemen… bijvoorbeeld dat de Mattheus echt te lang duurt.